Colette Cuijpers en Erdinç Saçan.
Fontys heeft sinds januari een werkgroep die zich bezighoudt met kunstmatige intelligentie (AI) voor de hele organisatie. Zij maakten dit jaar al twee versies van een brochure die medewerkers attendeert op de voordelen maar ook de valkuilen van AI. Geen harde regels, maar handreikingen, aldus twee betrokken medewerkers, docent-onderzoeker Erdinç Saçan en lector Colette Cuijpers.
'Onderwijsinstellingen over de hele wereld buigen zich momenteel over de vraag hoe om te gaan met AI', zegt Erdinç Saçan, docent-onderzoeker bij Fontys ICT. ‘We willen AI op een verantwoorde manier kunnen inzetten, met behoud van onze academische integriteit.'
AI negeren of verbieden is geen optie; het bedrijfsleven en studenten maken er al gebruik van. 'Daarom zijn wij ervoor dat docenten met AI gaan experimenteren, maar zich tegelijkertijd bewust zijn van de gevaren. Vandaar dat we een brochure met richtlijnen hebben opgesteld. Geen harde regels maar handreikingen of suggesties.’
Duidelijkheid geven Colette Cuijpers, lector bij de Juridische Hogeschool Avans-Fontys, is van mening dat Fontys aan zowel docenten als studenten duidelijkheid moet geven over wat mag en wat niet. ‘AI is een tool die potentieel veel voordelen biedt maar ook nadelig kan uitpakken voor het onderwijs. Die voordelen willen we benutten, die nadelen moeten we zien te vermijden. Strak sturen of zelfs verbieden, zoals wel is gesuggereerd, vinden wij geen goed idee. Uiteraard willen ook wij niet dat studenten met behulp van AI een diploma kunnen behalen dat ze anders niet gehaald zouden hebben.'
'Daarom moeten we meer gaan sturen op onze leerdoelen. Als een schrijfopdracht je leerdoel is, wens ik je veel succes. Met ChatGPT kun je met gemak een redelijk overtuigend stuk tekst laten schrijven en het is haast ondoenlijk hard te maken dat die tekst door AI is gegenereerd. Misschien wordt het leerdoel wel: schrijf een goede prompt – een goed geformuleerde zoekopdracht die een hoge kans geeft op een goed zoekresultaat – voor ChatGPT.’
Vaag over auteursrecht Erdinç bevestigt dat. ‘Naar verwachting wordt goede prompts schrijven een belangrijke taak. Er zijn ook al namen voor die functie: prompt engineer of AI-fluisteraar. Een goede prompt schrijven is essentieel voor een goed antwoord, want garbage in is garbage out.’ Op het gebied van auteursrechten blijft de tekst van de brochure redelijk vaag, geeft Colette toe. ‘Als iets auteursrechtelijk beschermd is, mag je het niet zomaar online zetten en ook niet zomaar in een systeem als ChatGPT invoeren. We zijn bewust vaag gebleven omdat overal op de wereld momenteel rechtszaken tegen AI lopen omdat het auteursrecht zou zijn geschonden.'
'Dat betekent dat je als docent dus ook niet zomaar alle werkstukken van je studenten door ChatGPT mag laten beoordelen. We hebben bewust niet normatief willen zijn. Wel zijn we van mening dat je als docent de regels moet zetten voor wat er binnen jouw vak wel en niet is toegestaan met AI', aldus de lector.
Beperkt houdbaar De houdbaarheid van de brochure is volgens Colette waarschijnlijk niet zo lang. ‘Daarvoor gaan de ontwikkelingen te snel. Ik vermoed dat we op gezette tijden met updates moeten komen. Sommige domeinen zijn namelijk al bezig voor hun eigen vakgebied eigen large language models zoals ChatGPT te bouwen. Dat gebeurt nu al in het juridische. Die tool is dan in staat wetten te analyseren en zal het verschil kennen tussen moord en doodslag. Als zo’n tool goed werkt, is het dan nog zinvol van mijn studenten te vragen om op de ouderwetse manier vanuit het wetboek te leren? Ik vermoed van niet. Kortom: hoe beter de tools worden, des te ingrijpender de veranderingen die in het onderwijs moeten worden doorgevoerd.’
Talloze vragen Onder de medewerkers van Fontys leven vast talloze vragen over AI. Zou het niet handig zijn als Fontys zelf een cursus AI zou opzetten voor de eigen medewerkers? Erdinç: ‘Die vraag krijgen we vaker. Dit punt staat toevallig op de agenda van de eerstvolgende bijeenkomst van de werkgroep AI. We overwegen een masterclass of iets dergelijks op te zetten, gebaseerd op het principe van ‘train de trainer’. En misschien nemen we de studenten daar ook wel in mee.’ Hij vat het standpunt van de werkgroep samen: ‘AI is er en gaat niet meer weg. We moeten er mee leren leven en we moeten ermee aan de slag. Maar wees je ervan bewust dat de gegenereerde teksten niet altijd betrouwbaar zijn. Doe daarom ervaring op met AI en onderzoek wat het wel en niet kan, en kijk goed naar je leerdoelen en je manier van beoordelen.’
Wendbaar
Talentgericht
Onderzoekend
Duurzaam
GAI raakt ons allemaal. In ons dagelijks werk, maar ook hoe de beroepen waarvoor we opleiden er in de toekomst uitzien. In deze brochure vind je de uitdagingen voor het onderwijs, Fontys richtlijnen en overwegingen en adviezen t.a.v. GAI.
Locatie
Lees verder
12 september
Talentgericht
Bart van Bezooijen en Tim Gerbrands zijn enthousiaste gebruikers van Artificial Intelligence in hun onderwijs en onderzoek bij Fontys. Zij zien veel voordelen daarvan.
Lees verder
In het netwerk GAI wordt informatie over GAI met elkaar gedeeld en is er ruimte om met elkaar in gesprek te gaan.
Locatie
Online
Lees verder
Tekst: Martin van Rooij