Een duurzamer Fontys? Op naar de volgende duurzaamheidsagenda

Duurzaamheidsadviseur Agnes Otten, extern adviseur Gerrit Heusden, docent en projectleider duurzaam onderwijs Geert van Seeters en communicatieadviseur Kim de Veer maken zich hier hard voor. Het doel: een nieuwe Fontysbrede integrale duurzaamheidsagenda, waar alle diensten van Fontys bij betrokken zijn.

Waarom heeft Fontys een duurzaamheidsagenda?
Agnes: 'Simpel! Omdat we actief willen inspelen op duurzaamheidsontwikkelingen om daardoor bij te kunnen dragen aan een duurzame samenleving (Fontys for Society). Als dienst Huisvesting en Facilitaire zaken (H&F) hebben we een Duurzaamheidsagenda 2020-2023 opgesteld, die past bij de duurzame doelstellingen van de VN (bekijk dit filmpje voor meer informatie hierover). We maakte een agenda waarin onze ambities en doelstellingen staan en we hebben een plan van aanpak (voor het verder verduurzamen en meer circulair maken van onze bedrijfsvoering. Met deze agenda moedigen we zowel medewerkers als studenten aan om binnen hun studie of werk duurzaam te denken en te handelen.'

En nu is het tijd voor een nieuwe agenda?
Agnes: 'De nieuwe agenda loopt tot 2030. Dat is een belangrijk jaar omdat de overheid dan ook klimaat- en circulaire doelen heeft gesteld. Binnen H&F wordt duurzaamheid meestal integraal meegenomen binnen diverse projecten. Denk bijvoorbeeld aan het slopen van gebouw R1. We hebben een gebouwenpaspoort gemaakt en veel materiaal hergebruikt, zoals deuren, meubilair en cementgruis.

Gerrit Heusden: 'Die stap bespaarde 180.000 kilo CO2. Iets om trots op te zijn. Een ander mooi voorbeeld is de mobiliteit. Steeds meer Fontysmedewerkers pakken de fiets of kiezen voor het OV. Daar heeft de vernieuwde reiskostenregeling echt aan bijgedragen. Dus als je ergens energie in steekt, levert het iets op. Ook het inkopen van groene energie (zon en wind uit Nederland), met een consortium van hogescholen, vind ik het noemen waard.'

Bij het maken van deze agenda willen jullie diensten binnen Fontys nog meer betrekken, waarom?
Agnes: 'Duurzaamheid is iets van ons allemaal. Het moet hoger staan op de verschillende prioriteitenlijstjes en managementagenda’s. Bovendien hebben we al geconstateerd dat ook samenwerking tussen de diensten veel kan opleveren. Neem het energieverbruik, dat raakt inkoop, maar ook de dienst ICT om maar iets te noemen. Samenwerken, stappen maken, kortom Duurzaam Doorpakken bij de Diensten. Dat wordt het credo.'

Wat verwachten jullie van de diensten?
Agnes: 'Diensten gaan zelf hun doelen benoemen en daarover rapporteren. Daarnaast gaan ze de SDG’s koppelen aan die doelen, zodat we samen bijdragen aan een groter doel.'

De grote vraag is natuurlijk: hoe gaan jullie dat doen?
Agnes: 'We zitten samen met een MT-lid en een projectteamlid en bespreken per dienst de bedrijfsvoering op hoofdlijnen door. We gaan ze vervolgens helpen om stappen te zetten op het gebied van duurzaamheid. Bijvoorbeeld door bepaalde resultaten te kwantificeren. We delen onze kennis en ons netwerk.'

Gerrit: 'Er is absoluut wat koudwatervrees. Logisch want onbekend maakt onbemind. Er komt veel op de diensten af, maar iedereen ziet wel in dat duurzaamheid een belangrijk thema is. Wij gaan ze op weg helpen.'  

'Ik bereken nu voor de vijfde keer als zelfstandig adviseur de CO2-footprint voor Fontys. Zo worden trends zichtbaar. Vanuit die cijfers moet het nu meer body en inhoud krijgen, zodat het meer gaat leven.'

Naast de diensten, willen jullie ook onderwijs en onderzoek betrekken.
Geert van Seeters: 'Klopt. Ik ben al langere tijd docent bij de opleiding Commerciële Economie. Ik zie dat het bedrijfsleven meer en meer vraagt om expertise over duurzame ontwikkelingen. We moeten ons onderwijs dus aanpassen. Daar zijn al stappen in gezet, maar ik denk dat we elkaar daarop nog meer kunnen vinden.'

'Er gebeurt al veel goed maar we juichen naar mijn idee nog te vaak met de handen in de zakken in plaats van in de lucht. Ik zie het zo: Fontys is een kleine stad, met 50.000 mensen, waarvan 70 procent jonger dan 30 jaar. Dat biedt ongekende kansen! Stel dat we al ons onderwijs en onderzoek weten te koppelen en te borgen aan bijvoorbeeld SDG’s, dan creëren we enorme sociale en ecologische impact. Belangrijk is om deze opbrengst te vangen en te delen want dat is dé lading van onze merkbelofte Fontys for Society. Het is aan ons allen om samen die gezamenlijke verantwoordelijkheid te pakken.'

Hoe proberen jullie de community van Fontys te inspireren en te motiveren?
Kim de Veer: 'Ten eerste proberen we het verhaal niet te groot te maken. Een omslag maak je niet van vandaag op morgen. Alles duurzaam inkopen, alleen nog maar veganistisch eten aanbieden en alle daken vol leggen met zonnepanelen; het kan niet allemaal tegelijk, maar kleine stapjes doen al veel.'

Agnes: 'Het is mooi dat je op je werk veel meer impact hebt met duurzame stappen dan thuis. Kijk eens wat er gebeurt als iedereen binnen Fontys de auto één dag laat staan.'

In de duurzaamheidsagenda staan de doelen voor de komende jaren. Wat is er wat jullie betreft in 2030 veranderd op het gebied van duurzaamheid binnen Fontys?
Agnes: 'Zeventig procent gasloos zou fantastisch zijn. En ik hoop dat we in onze eigen energie voorzien. We hebben nu drie panden die geen gas gebruiken voor de verwarming. Dit najaar komen er weer drie bij.'

Gerrit: 'Ik denk dat we in 2030 op het gebied van inkoop veel gewonnen hebben, door leveranciers en externe partners te prikkelen. Als we dat samen doen, slaan we een grote slag. Het lijkt mij ook mooi als we het inter- en intradisciplinair werken versterken. Dus vraagstukken vanuit het werkveld oplossen én met studenten van verschillende opleidingen aan een project werken. Dat gebeurt nu al in het Centrum voor Expertise en in de Living Labs. De vraag naar skills op het gebied van duurzaamheid is groot.'

Kim: 'Ik hoop dat we in 2030 green ambassadors hebben. Medewerkers en studenten die de motivatie hebben om duurzaamheidszaken op te pakken. Kartrekkers die ervoor zorgen dat de campus schoon is of er acties georganiseerd worden.'

Agnes: 'In het ideale plaatje wordt mijn functie opgeheven, omdat duurzaamheid in het DNA van iedere Fontys-medewerker zit.'

Wanneer is de nieuwe duurzaamheidsagenda klaar?
Agnes: 'In april leveren de diensten hun plannen aan. Dan ligt er een mooie basis.'

Stel: ik word als lezer helemaal enthousiast van dit verhaal. Wat kan ik dan zélf doen?
Geert: “Nou, ga eens naar mijnverborgenimpact.nl en kijk hoeveel ‘aardes’ je zelf verbruikt. Dat was voor mij een eyeopener. Of kijk eens naar de tips in het boekje duurzaam doorpakken. En weet: kleine stapjes doen er toe, het hoeft niet meteen een revolutie te zijn.'

Dit artikel is overgenomen van de website Fontys for Sustainability.